Ik ben (waarschijnlijk) definitief gestopt met de Nederlandstalige versie van mijn blog. Van de ongeveer 200 bezoekers die ik gemiddeld heb per dag, zijn er slechts een 5-tal uit Vlaanderen en Nederland. Nogal weinig voor de tijd die ik er in steek.

De Engelstalige versie gaat gewoon door.

For the English version, click HERE

Fred Lonberg-Holm - Terminal Valentines (Atavistic, 2007) ***

Oorspronkelijk wilde Fred Lonberg-Holm met zijn "Valentines For Fred Katz" een ode brengen zijn voornaamgenoot en collega-cellist. Het concept van een cello-bas-drums trio sloeg zo aan, dat hij er een vervolg aan breide met "Other Valentines" en nu dus "Terminal Valentines", een titel die ons doet vermoeden dat het ook de laatste in de rij is. Lonberg Holm is één van de belangrijkste jazz-cellisten van het moment, en hij verving ook recentelijk trombonist Jeb Bishop bij de Vandermark 5. De muziek varieert tussen jazz, kamermuziek, avant-garde en soms zelfs rock, en in tegenstelling tot de vorige twee albums heeft hij alle muziek nu zelf geschreven, en die mag er zijn. Het tweede nummer bijvoorbeeld "Maybe It's Too Late" toont zijn talent maximaal : donker en dreigend, met diep-emotionele snijdende tonen en veel ruimte voor de andere muzikanten. Andere nummers zoals "Three Note Song" en "And You Smile" hebben een iets opgewektere, melodieuzere insteek. Het trio slaagt er prima in om een evenwicht te vinden tussen abstractie en melodie, structuur en vrije improvisatie, emotionaliteit en intellectueel spel. Anderzijds is het wel zo dat de kleine bezetting haar beperkingen heeft, en het concept verder uitmelken lijkt inderdaad weinig zinvol.

Downloadbaar en beluisterbaar via emusic.com

For the English version, click HERE

Ethan Winogrand - Tangled Tango (Clean Feed, 2007) ***

Punk en rock drummer Ethan Winogrand brengt een modern jazz album uit met de titel Tangled Tango en opgedragen aan Elvin Jones. Wat dat allemaal met elkaar te maken heeft, is me na het beluisteren van de CD niet helemaal duidelijk. Winogrand put uit de brede jazz-traditie in zijn composities, telkens met een wisselende bezetting bestaande uit Gorka Benitez op sax, Steven Bernstein op trompet, Ross Bonadonna op gitaar, Carlos Barretto of Eric Mingus op bas. Het klinkt echter allemaal heel veilig, er wordt zelden risico genomen, en heel veel nieuws is er ook niet te horen. Toch zijn de muzikanten sterk genoeg om het geheel overeind te houden. Interessante oefening, maar van iemand met zijn antecedenten had ik toch meer vuurwerk verwacht.

Je kan beluisteren en downloaden via emusic.

For the English version, click HERE

Noël Akchoté - So Lucky (Winter & Winter, 2007) ***

Solo akoestische gitaar albums zijn een relatieve zeldzaamheid, maar als die dan van één van de beste jazz avant-garde gitaristen komt, én dan nog een redelijke mainstream en poppy ode is aan de muziek van Kylie Minogue, dan is hier iets unieks aan de hand. En dat doet Fransman Noël Akchoté precies op deze CD : op een meesterlijke manier de poppy melodietjes van de Australische mediaster verwerken tot jazzy kleinoodjes : fris, leuk, respectvol. En dat laatste is misschien nog het meest uitzonderlijke : Akchoté respecteert de muziek in haar eigenheid, toont ze voor wat ze is, los van het populistische gestamp en kontgedraai dat de massa's beroert. En het is leuk. Zelfs de Allaboutjazz.com recensent liet er zich aan vangen : "the tunes, an interesting mix of unknowns, sound like something you’ve heard before". Zelfs de oude hit "The Locomotion" werd door Minogue gecovered op één van haar CD's. Dit is jazz, dit is blues, dit is een CD die met absoluut technisch meesterschap, creativiteit en precisie leuke jazz-gitaar brengt, maar het gaat er Akchoté niet om zijn kunnen te etaleren, wel om muziek te maken : rustig en vriendelijk.


For the English version, click HERE

Jimmy Weinstein - This Ocean (Ad Hoc 002) ****

Jimmy Weinstein is een drummer met een turbulente levensloop, levend tussen de VS en Europa, reizend van de ene stad naar de andere, lessen volgend bij topmuzikanten, veranderen van instrument, jaren optreden als straatmuzikant, om uiteindelijk bij het Spaanse Fresh Sound New Talent een aantal CD's te kunnen maken, maar om met dit Japanse trio, bestaande uit Satoko Fujii op piano, Natsuki Tamura op trompet en Masa Kamaguchi op bas, in eigen beheer deze CD uit te brengen. Je kan hem downloaden via payplay.com, en dat is een ongelooflijk gemak en bovendien absoluut aan te raden. De muziek op deze CD is wild, breeddenkend, alle richtingen opgaand, van introverte intimistische klankverkenningen tot zeer extraverte superdynamische geluidsuitbarstingen, zeer vrij en open, maar wonderlijk beheerst. Hier wordt met plezier en met uiterste concentratie muziek neergezet, die dondert, klatert, klettert, swingt en zingt, verbluft en verbaast, doet lachen en wenen, teruggrijpt naar de bop, en toch de meest creatieve en vrije zones opzoekt. De muzikale kwaliteiten van deze Japanners kan ik niet genoeg beklemtonen, Fujii én Tamura behoren tot het beste van het moment, en dat ze dit album met Weinstein maken toont al voldoende aan welk respect ze voor hem hebben. En terecht! Man, man, man, waarom worden sommige CD's niet ruimer gepromoot? Luister en oordeel zelf.

Luister naar :
Squalls
East Of Cadiz
Rat
Beaufort's Scale
Go-Getter

For the English version, click HERE

The Free Zen Society (Thirsty Ear, 2007) **½

Matthew Shipp verdient applaus voor zijn eindeloze en rusteloze zoektocht naar nieuwe muzikale uitdrukkingsvormen. Hier, met The Free Zen Society, gebruikt hij zachte en elegante pianomuziek, vergelijkbaar met de stijl van "Pastoral Composure", bijgestaand door Zeena Parkins op harp en William Parker op bas. Dan was deze muziek vergeten, en teruggevonden, en opnieuw gemonteerd door Thirsty Ear producer Peter Gordon, die er nog wat synthesizer en wat klanken aan toevoegt. Het algemeen effect klinkt leuk in het gehoor, maar niet onderhoudend, in de zin dat de muziek je aandacht niet vasthoudt. Dan het woord "zen" er aan toevoegen is natuurlijk een goedkope truuk om muzikale leegte te camoufleren met een spirituele deklaag, eerder dan het omgekeerde tot stand te brengen. De CD heeft zijn leuke momenten, maar zal vooral de interesse wekken bij liefhebbers van old-timer Klaus Schultze.

For the English version, click HERE

Unit - Time Setting (BMC, 2007) ****

Ook Unit is een internationale bedoening, met de Belg Laurent Blondiau op trompet en bugel, de Fransen Matthieu Donarier op sax/clarinet en Sebastian Boisseau op bas, de Hongaar Gabor Gado op gitaar, en de Deen Stefan Pasborg op drums. "Time Setting", dat pas verschenen is op het Hongaarse BMC label, brengt een verzameling van 13 nummers die korter zijn dan twee minuten, met daar bovenop enkele langere nummers, met het laatste dat meer dan 18 minuten duurt. Ook hier is de muziek fris en open, misschien iets meer geankerd in de traditie, maar toch behorend tot de meer experimentele moderne jazz. De korte nummers beperken natuurlijk de mogelijkheid tot lange improvisaties : het worden zeer compacte melodische sculpturen die met grote zorgvuldigheid voor toon, klank en opbouw zijn ineengezet. De grote hoeveelheid nummers verbreedt natuurlijk ook de mogelijkheden om verschillende "moods" naast elkaar te zetten : soms klinkt de muziek dreigend, soms angstig, soms melancholisch, soms zelfs grappig. De vijf muzikanten spelen niet alleen zeer goed, ze staan op dit album duidelijk muzikaal op dezelfde lijn, wat de eenheid en de coherentie van het geheel alleen maar ten goede komt. Sterke aanrader!

Luister naar sound samples.

For the English version, click HERE

Red Rockett - Mitten (Rat Records, 2007) ****

"Mitten" is het debuutalbum van Red Rocket, een trio met de Belg Joachim Badenhorst op tenor saxofoon en clarinet, en de Ieren Simon Jermyn op gitaar en Sean Carpio op drums. Badenhorst is een clarinettist die nadien de sax erbij nam. Na zijn studies in Antwerpen, ging hij verder studeren aan de academie in Den Haag, en kreeg er les van o.a. John Ruocco. De muziek van dit technisch en compositorisch zeer sterke trio is echt leuk om te horen : hun muziek klinkt zeer fris en open, mede door de interessante melodische exploraties en de rock-invloeden. Ze wisselen abstractere harmonische oefeningen af met intensere momenten, en ondanks de openheid klinkt de muziek vol en uitermate afgewerkt. De solo's van Badenhorst zijn zeer knap, hij varieert, is emotioneel, gestructureerd en gefocust, maar ook Jermyn en Carpio zijn uitstekende muzikanten. Fans van Chris Speed, Jim Black en Hilmar Jensson zullen hier zeker plezier aan beleven.

Klik hier voor samples op Myspace


For the English version, click HERE

John Tchicai - Witch's Scream (TUM Records, 2007) **½

Als drie van de top-protagonisten van de beginjaren van de freejazz nog eens samen een CD maken, dan zijn de verwachtingen hoog gespannen. Saxofonist John Tchicai, 71 jaar, heeft mee de Europese freejazz op de kaart gezet, bassist Reggie Workman, 70, heeft vooral naam gemaakt bij Coltrane en Shepp, Andrew Cyrille, 67, heeft jarenlang gedrumd met grootheden als Cecil Taylor en John Carter. Dus dan verwacht je vuurwerk, maar het loopt wat anders uit. De drie spelen inderdaad alsof ze niets meer te bewijzen hebben, en het blijft beperkt tot een leuk uitstapje maar zonder enige verrassing, zonder enige kracht, zonder zout, zonder peper. Er staan knappe dingen op vooral als het echt improvisatie is, zoals op het eerste nummer, maar dan begint Monk's Dream, met vocals van Tchicai die echt niet kan zingen. In het begin komt dat nog sympathiek over, maar het wordt irritant, ook op andere nummers zoals "Proximity" en "Alice In Wonderland". En ze eindigen zoals ze zijn begonnen : goed. Het laatste nummer "The Current" is gelukkig ook het langste, maar het toont ook aan wat de rest van de CD had kunnen bieden. Misschien waren mijn verwachtingen te hoog gespannen.

For the English version, click HERE

Bill Frisell - Floratone (Blue Note, 2007) ***½

I heb altijd een haat-liefde verhouding gehad met de muziek van Bill Frisell, net zoals met die van John Zorn, maar om de omgekeerde reden : Frisell maakt knappe muziek, toch valt hij dikwijls in een bad van zoete meligheid waar je enkel kan in verdrinken, terwijl Zorn vervalt in doornig struikgewas met weerhaken waar je enkel met gescheurde ziel uitkomt. Beide toestanden zijn hoogst onplezierig. Gelukkig hebben beiden ook nog muziek in het midden van het spectrum die toch nog voldoende creatief en origineel is om aantrekkelijk te zijn. Deze CD behoort tot de realisaties van Frisell die ik met plezier beluister, samen met The Elephant Sleeps But Still Remembers, East West, The Intercontinentals en Blues Dream. Deze CD is in feite groepswerk, met Matt Chamberlain op drums, die na de opname van de gitaar-drums improvisaties alles hebben laten verwerken door Tucker Martine en Lee Townsend, wiens productiewerk achteraf weer door Frisell en Chamberlain werd bewerkt. Gastmuzikanten zijn bassist Viktor Krauss, cornettist Ron Miles, en viola-speler Eyvind Kang. En het resultaat? Niet slecht, prima speltechniek zoals kan worden verwacht, zeer goede klankkwaliteit, en een interessante en uiterst nauwgezette productie. En toch ... het lijkt allemaal net iets te "geprocessed" voor mijn oren, net iets te afstandelijk, inderdaad soundscapes, maar dan van een omgeving waar je geen deel van uitmaakt, alsof je naar een landschap kijkt dat op het televisiescherm verschijnt. Het mist de directheid en emotionele band die je van goede jazz verwacht, en de geur, de wind, de insecten, de ruwe bodem en de persoonlijke inspanning ontbreken die je verwacht van je aanwezigheid in een echt landschap, en dus ook veel van het plezier en de voldoening ervan. Desondanks heeft de CD zijn grote momenten.





For the English version, click HERE

Boots Brown - Boots Brown (Slottet, 2007) ****

De Zweedse band "Boots Brown" bestaat uit enkele van de meest prominente jazz-muzikanten van het land : Mats Gustafsson op sax, Magnus Broo op trompet, David Stackenäs op gitaar, Johan Bertling op bas, op één nummer begeleid door Tomas Hallonsten op orgel. Toen ik deze debuut-CD voor de eerste keer hoorde, schrok ik een beetje van de leegte, het gebrek aan melodische ontwikkeling en structuur. Anderzijds had de muziek een directheid, intimiteit en breekbaarheid die zeer aantrekkelijk overkwamen. Ze is pointillistisch van aard, met spatten klank die als verf op een canvas gekwakt zijn, op zichzelf zonder enige betekenis, maar met enige afstand, en eenmaal je met hun benadering vertrouwd raakt, ontstaat een interessant plaatje. Het is meer experimentele jazz dan freejazz, en bij herhaaldelijk beluisteren wordt de muzikale visie en het creatief gebruik van klank en gecoördineerd vrij samenspel, aantrekkelijker en aantrekkelijker. Een zeer open oefening, zeer zacht, soms droevig, soms vreugdevol. Van een vernieuwende frisheid.

Luister naar :
Knee-High
Teak Industrial Trailblazer
Gaucho Volcano


For the English version, click HERE

Taylor Ho Bynum & Tomas Fujiwara - True Events (482 Music, 2007) ****

Wie regelmatig deze blog leest, zal al weten dat ik een zwak hebben voor Don Cherry én voor kleine ensembles met veel spontane improvisatie. Daarom vond ik Taylor Ho Bynums "The Middle Picture" minder geslaagd en deze "True Events" wel. Beide zijn dit jaar verschenen, maar zijn onvergelijkelijk. Het eerste was een orchestrale bedoening met te grote ambitie, te veel en te grote variatie in de benadering wat de eenheid van stijl niet echt ten goede kwam, een euvel dat natuurlijk in een trompet-drums duo moeilijker kan voorkomen. En dat is zonder enige twijfel de kracht van dit album : beide muzikanten hebben niet alleen een ruime en sterke techniek, ze kennen elkaar door en door en hun interactie is daarom leuk om te horen. De meeste nummers zijn kort, zeer kort zelfs, en hun basis kent een minimaal geschetste melodische en ritmische structuur. Maar dat is het fijne aan deze muziek : ze heeft iets poëtisch in plaats van episch, compact een veelzeggend in hun gekozen uitdrukkingskracht eerder dan een lang verhaal nodig te hebben. Slechts één van de nummers is volledig geïmproviseerd, "The Emperor Of Ice Creams", en dat duurt bijna een kwartier. En hoewel het de compactheid mist van de andere nummers, biedt het een interessante uitbreiding van het concept naar een meer conversatie-achtige dialoog tussen beide instrumenten. Knappe CD.

Luister naar : The Upset

For the English version, click HERE

De Kunst Van Het Duo : sax-drums duo en trompet-drums duo

Sinds John Coltrane en Rashied Ali "Interstellar Space" creëerden met enkel sax en percussie, en door die eenvoud van bezetting de rauwe, harde, maar onnavolgbaar open muziek creëerden, zijn velen hun voorbeeld gevolgd. Een trio is voor velen al een gewaagde opdracht, want de rol van de bas als ritmisch en melodisch ankerpunt opgeven komt overeen met totale vrijheid van interactie, maar het is zoals poëzie zonder rijm, je hebt niets om op terug te vallen, geen vangnet, geen comfortzone, het is pompen of verzuipen. Zonder technisch meesterschap, creativiteit en naar elkaar kunnen luisteren, kom je niet ver.

Enkele vermeldenswaardige albums :

Sax-percussie duo

John Coltrane &Rashied Ali : Interstellar Space
Daniel Carter & Ravi Padmanabha : Nivesana
Günter Baby Sommer & Raymond MacDonald : Delphinius & Lyra
John Surman & Jack DeJohnette : Invisible Nature
Fred Anderson & Hamid Drake : Back Together Again
Fred Anderson & Steve McCall : Vintage Duets
Robert Barry & Fred Anderson : Live Duets 2001
John Butcher & Paal Nilssen-Love - Concentric
Kahil El'Zabar & David Murray - Jazznacht Live
Kahil El'Zabar & David Murray - Live In Italy
Charles Lloyd & Billy Higgins : Which Way Is East
Frank Lowe & Rashied Ali : Duo Exchange
Joe McPhee & Hamid Drake : Emancipation/Proclamation
David Murray & Jack DeJohnette : In Our Time
Ellery Eskelin & Han Bennink : Dissonant Characters
Federico Ughi & Daniel Carter : Astonishment
Federico Ughi & Daniel Carter : Mountain Path
Ken Vandermark & Paal Nilssen-Love : Dual Pleasure
Ken Vandermark & Paal Nilssen-Love : Dual Pleasure 2
Ken Vandermark & Paal Nilssen-Love : Seven
Frode Gjerstad & Paal Nilssen-Love : Day Before One
Paal Nilssen-Love & Mats Gustafsson : Splatter
Paal Nilssen-Love & Mats Gustafsson : I Love It When You Snore
Peter Brötzmann & Yoshisaburo Toyozumi : Sabu Brötzmann Duo
Peter Brötzmann & Hamid Drake : The Dried Rat-Dog
Lou Grassi & Marshall Allen : Live At The Guelph Festival
Noah Howard & Bobby Kapp : Between Two Eternities
Steve Baczkowski & Ravi Padmanabha : Tongue Rust & Lead Moth
Steve Baczkowski & Ravi Padmanabha : Aqua Machine
Steve Lacy & John Heward: Recessional (for Oliver Johnson)
Steve Lacy & Steve Argüelles: Image
Steve Lacy & Andrea Centazzo: Clangs
Steve Lacy & Andrea Centazzo: TAO
Eddie Prevost & Alan Wilkinson : So Are We, So Are We
Hamid Drake & Assif Tsahar : Soul Bodies Vol. 1
Hamid Drake & Assif Tsahar : Soul Bodies Vol. 2
Anthony Braxton / Andrew Cyrille - Duo Palindrome, Vols. 1 & 2
Max Roach and Anthony Braxton - Two in One - One in Two
Glenn Spearman & Donald Robinson - Night After Night
Evan Parker & Paul Lytton - RA ; Collective Calls; At the Unity Theatre, Two Other Stories
Lou Gare & Eddie Prevost - At the Roundhouse, To Hear and Back Again
Dewey Redman & Ed Blackwell - Red Black
Jimmy Lyons & Andrew Cyrille - Burnt Offering
John Zorn/Milford Graves - 50th Birthday Celebration
Rashied Ali & Louie Belogenis: Rings of Saturn
Sabir Mateen & Ben Karetnick: Xing
Paul Flaherty & Chris Corsano: The Beloved Music

Trompet-percussie duo

Er zijn duidelijk veel minder trompet-drums duo's dan sax-drums duo's. De Chicago Underground Duo's bevatten ook af en toe elektronica en vibrafoon)

Wadada Leo Smith & Günter Baby Sommer : Wisdom In Time
Wadada Leo Smith & Adam Rudolph : Compassion
Dave Douglas & Han Bennink : Serpentine
Don Cherry & Ed Blackwell : Mu
Don Cherry & Ed Blackwell : El Corazon
Don Cherry & Latif Khan : Music/Sangam
Taylor Ho Bynum & Tomas Fujiwara : True Events
Toshinori Kondo & Paul Lovens - The Last Supper
Bill Dixon & Tony Oxley - Papyrus 1
Bill Dixon & Tony Oxley - Papyrus 2
(Chicago Underground Duo : Axis and Alignment)
(Chicago Underground Duo : Synesthesia)

Ik heb er waarschijnlijk een aantal memorabele vergeten : suggesties zijn welkom!

(en al een eerste dank aan Tom, Stéphane, Clifford, Rosebud en anonymous voor de reacties)

For the English version, click HERE

Nels Cline/Andrea Parkins/Tom Rainey - Downpour (Victo Records, 2007) ****

Enkele jaren na hun eerste "Ash And Tabula", brengt dit avant-garde trio bestaande uit Nels Cline (gitaar), Andrea Parkins (elektronische accordeon en piano) en Tom Rainey (drums), een nieuwe verkenning van onbekende harde sonische universa. Het vraagt wat inspanning om te beluisteren, maar na herhaalde keren blijkt hoe verbluffend deze improvisatie is. Andrea Parkins zorgt voor het gros van de geluidsexploraties, die als basis dienen voor Nels Cline om op te reageren, terwijl Tom Rainey de boel ongelooflijk opjaagt. Dit is geen muziek die eigenlijk in een hokje te vatten is. Het is geen jazz, geen rock, geen echte vrije improv, maar eerder een eigen genre dat de drie vermelde integreert. Je kan samples vinden van deze CD op internet, maar korte stukjes van 30 seconden kunnen op geen enkele manier weergeven hoe deze muziek evolueert op de drie tracks van het album. De muziek sleurt je mee naar een plek waar je nooit geweest bent, en waar je soms, heel soms, herkenbare dingen hoort (getokkel van een gitaar, drums, zelfs enkele minuten onvervormde piano ...), maar waar je vooral verrast wordt door nieuwe klankopeningen naar andere ruimten, nieuwe combinaties, intens, beangstigend, donker, dreigend. De drie muzikanten zijn onwaarschijnlijk sterk. Tom Rainey is één van de beste moderne jazz drummers van het moment, en ongeveer elk van de CD's van de voorbije twee jaar waar hij aan meedeed is de moeite waard (Torn, Malaby, Berne, Helias, Shepik, O'Leary, Feldman), en dat is niet toevallig, want hij is een drummer die mee de toon van de muziek kan bepalen. Andrea Parkins is hier weinig op de voorgrond aanwezig, maar wat ze doet is uiterst functioneel en veel van de bevreemding is van haar hand. En Nels Cline slaagt er toch weer opnieuw in om een ruwe nieuwe klank te ontwikkelen, die bij momenten op gitaar lijkt, maar vaak ook niet, en zowel op de kalme als harde stukken is zijn spel creatief en subtiel. Hij is iemand die er zoals Robert Fripp voor zorgt dat er nieuwe muziek ontstaat dankzij meesterschap van het instrument. Deze CD biedt een echt muzikale ontdekkingstocht : hard, krachtig, intens. Niet te missen.

For the English version, click HERE

Michael Marcus - The Magic Door (Not Two, 2007) ***

De eerste CD met Michael Marcus die ik hoorde was "Ithem" een sax trio met William Parker en Dennis Charles, en ik was meteen verkocht aan deze schitterende muzikant. Hij heeft een sterk gevoel voor melodie en toon in zijn improvisaties, net zoals hij swingt in zijn composities, met een groot respect voor de traditie die hij in een open, moderne vorm recreëert. Of hij nu met jaki Byard speelt of met de Cosmosamatics of in andere groepen, zijn kerneigenschappen blijven overal herkenbaar, en zo ook op deze CD. Hier houdt hij het bij clarinet, geassisteerd door Jay Rosen op drums enFrançois Grillot op bass op de meeste nummers. Daniel Levin speelt cello op drie nummers, en Rahsaan Carter en Eric Revis spelen elk bas op één nummer en Newton Taylor Baker speelt drums op één nummer (volgt u nog?). Wie belangstelling heeft voor melodische freejazz met een groot gevoel voor swing moet deze CD zeker eens beluisteren.

Luister naar :
The Magic Door


For the English version, click HERE

Blaise Siwula - New York Moments (Konnex, 2006) ****

Volledige improvisatie is niet alleen een zeldzame gebeurtenis, het is ook een zeer risicovolle onderneming en als gevolg daarvan zelden succesvol. Maar als het succesvol is, dan mag het ook worden gehoord. En dit is zeker het geval met deze CD van alto saxofonist Blaise Siwula, die het vervolg is van het eveneens bij Konnex uitgegeven "Brooklyn Moments". Nobu Stowe op piano en Ray Sage op drums zijn opnieuw van de partij, voor dit album aangevuld met Dom Minasi op gitaar. Net zoals op het vorige album slaagt dit kwartet erin om een zeer coherent geluid te brengen, zeer intens, met interessante excursies in hun samenspel. En de vier muzikanten hebben ook een zeer specifieke rol : Ray Sage is een heftig drummer, die weinig expliciete ritmes speelt, maar toch een sterke regelmaat in de ondersteuning geeft, Nobu Stowe biedt de melodische ruggengraat, Siwula zelf soloot erop los, zeer creatief, maar altijd beheerst, en Dom Minasi werkt als een klankbord voor Siwula, korte droge noten spelend, soms akkoorden. De vier instrumenten spelen bijna altijd permanent samen, alsof ze alle vier tegelijk soleren, zonder daarom in chaos te vervallen, maar met Stowe die als een soort centraal ankerpunt fungeert. Met uitzondering uiteraard van de twee trio-nummers van het album. Het leuke van de muziek is dat ze dermate open is, dat werkelijk alles kan gebeuren op elk moment, en bij intense beluistering een eigen logica en schoonheid oproept. Dit is het soort muziek waar woorden nog meer dan anders tekort schieten om de muziek te kunnen vatten. Een sterke aanrader voor wie open oren heeft.

For the English version, click HERE

John Surman - The Spaces In Between (ECM, 2007) ****

John Surman is er altijd in geslaagd om een perfect evenwicht te vinden om zijn muziek toegankelijk en emotioneel te houden zonder in de ravijn van goedkope sentimentaliteit te vallen. De toon van zijn sax is uit de duizenden te herkennen, of het nu in een gewoon jazz kwartet is, of in een meer vrije omgeving zoals met Jack DeJohnette, of met electronische ondersteuning, of met een klassiek string kwartet zoals hier. Op dit album speelt ook Chris Laurence mee, zowel jazz als klassiek, waardoor het geheel iets gebalanceerder is. Zoals de titel al suggereert, is de muziek zeer open, een vredevol maar intense geluidsomgeving creërend. Ik ben geen echte fan van jazz waar ook strings in voorkomen, want ofwel is het té melig, ofwel pretentieus, in de zin van "zie eens hoe belangrijk ik nu wel ben geworden". Gelukkig is er niets van dit alles op dit album, de strijkers spelen immers een vooraanstande rol in de muziek, bouwen die mee op, of bepalen die zelfs volledig zoals op het titelnummer dat enkel bestaat uit solo viool, en één van de hoogtepunten van de CD is. De muziek varieert tussen jazz, modern klassiek, barok en romantiek. Er zijn duidelijke verwijzingen naar Bach ("Wayfarers All") als naar Ravel ("Mimosa"), maar toch blijven de composities ook typisch Surman, en zo doet de finale van het tweede nummer heel erg denken aan zijn "Edges Of Illusion" uit de vroege jaren 80. Op "Mimosa" is de muziek ook Arabisch geïnspireerd, zowel in melodie als in de accentuering van het thema door de violen. Ook de "moods" variëren doorheen het album, van melancholisch ("Winter Wish"), over speels ("Now See!") tot somber ("Leaving The Harrow"). Een prima album, met uitstekend solowerk van Surman, of het nu op bariton is, sopraansax of basclarinet. Zijn techniek, de opbouw van zijn solo's, de variatie in zijn spel en de helderheid van zijn toon zijn verbluffend. Surman heeft altijd gezocht naar zijn eigen romantische esthetiek, en die vindt hij hier, voor een groot deel dankzij de strijkers. Dit is geen jazz in de traditionele betekenis, maar het is schitterende muziek.

For the English version, click HERE

Raymond MacDonald & Günter Sommers - Delphinius & Lyra (Clean Feed, 2007) ****

Raymond MacDonald is een jonge Schotse saxofonist, Günter "Baby" Sommer een Zwitserse drummer die de Europese free jazz mee gestalte gaf. Op dit album gaan ze in dialoog, en hoe! De CD begint met een fikse mep van Sommer op één van zijn cymbalen, en het feest begint : vrije improvisatie van begin tot eind, met een niet aflatende intensiteit, ook in de kalmere stukken. De titel verwijst naar twee kleinere sterrenbeelden in het zuidelijk halfrond, Delphinius (de dolfijnen) en Lyra (de harp), wat zou kunnen verwijzen naar Coltrane-achtige "Interstellar Space" spiritualiteit, ook een album van sax en drums, terwijl de titels van de nummers een totaal andere, meer prozaïsche richting uitgaan met namen als "GIO and the Dresden Free Team", "Socialistic Hip Shit", "Peter's Red Shoes". Vreemd, maar het doet er niet toe. De muziek is schitterend, gevarieerd, diep-emotief, soms hard, schreiend, roepend, kwakend, maar nooit wild, nooit gratuit, want de twee muzikanten bouwen een interessante en soms verrassende muzikale wereld op, zoals in "I'm OK", waarin MacDonald op zijn alto klaaglijk alleen aan het janken is als een gewonde hond langs de weg, terwijl Sommer plots vrolijk mondharmonica-spelend voorbij komt wandelen. Hier en daar speelt Sommer ook mondharp, zingt/roept MacDonald alsof hij eerst feestviert en dan slaag krijgt van een politiekorps (de beelden die worden opgeroepen zijn redelijk bizar, en hangen misschien meer van de waanzin van uw dienaar af). Maar het meest plezier valt te beleven met "Socialist Hip Shit", dat op een repetitief bijna tribaal ritme een indringend sax-solo aflevert, gevolgd door vreugdevol vrij gezang, en eindigend in een zo mogelijk nog prachtiger solo van de sax. Ondanks de beperkte bezetting en de vrijheid van samenspel is hier geen saai moment te bespeuren, integendeel, de interactie grijpt de aandacht van bij het begin en laat niet meer los : verrassing, intensiteit, schoonheid, creatieve botsingen gekoppeld aan technisch meesterschap. Als je houdt van free jazz, zal deze je zeker bekoren.


Luister naar
GIO and the Dresden Free Team
Socialist Hip Shit
Parked on the Positive Side of Remembrance

Te downloaden via emusic.com.

For the English version, click HERE

Declared Enemy - Salute To 1000001 Stars (RogueArt, 2007) ***

Wel, wat moet ik hiervan zeggen? Weer knap en moedig van het Franse RogueArt label dat ze dit soort avonturen durven uitgeven. Een Amerikaanse bezetting bestaande uit Matthew Shipp op piano, Sabir Mateen op clarinet en alto sax, William Parker op bas en Gerald Cleaver op drums, dus kortom, zowat het beste van wat er op freejazz vlak over de plas te vinden is, maar in het gezelschap van Fransman Denis Lavant, die in het Frans teksten van Jean Genet declameert. Mijn eerste probleem hiermee is de meer algemene bedenking dat de combinatie van gesproken poëzie en muziek volgens mij altijd vloekt, en wel omdat de eerste opdracht van poëzie is om muzikaliteit in taal te leggen. En die komt pas tot zijn recht als die niet in competitie is met echte muziek. Ik ken geen succesvol voorbeeld. Integendeel, vaak zijn het toonbeelden van pretentie. Mijn tweede probleem is specifiek : de declamatie van Denis Lavant is echt lelijk : van een ongevarieerde pathetiek en 19e eeuwse romantiek, die je eerder zou verwachten voor teksten van Verlaine of Rimbaurd maar niet bij Genet, die eerder aanklachten tegen 20ste eeuwse politieke wantoestanden in gedichten perste. Mijn derde probleem is dat muziek en tekst afzonderlijk zijn opgenomen, wat een zekere kunstmatigheid oplevert. Toegegeven, hij spreekt de teksten van Genet op slechts twee nummers in, maar die duren samen een half uur. De muziek zelf is helemaal niet slecht, en de nummers die enkel muziek brengen, zijn een verademing, hoewel ook daar de dreiging uit de teksten hoorbaar is, maar dan vol variatie, met de gevoelige clarinet en de dissonante maar rake piano ertussenin. Ik heb zo nog CD's opnieuw opgenomen, na de nummers met poëzie eruit gefilterd te hebben. Knap, moedig en jammer.


For the English version, click HERE

Sonic Openings Under Pressure - Muhheankuntuk (Clean Feed, 2007) ****

Ik was niet echt onder de indruk van de vorige twee albums van Patrick Brennan, "The Drum Is Honor Enough" en "Rapt Circle". Maar dit is andere koek. Naast Brennan zelf is enkel bassist Hillard Green overgebleven van de vorige bezettingen. Drummer David Pleasant is er nu bijgekomen. De iets kleinere bezetting zorgt ook voor andere muziek, een stuk opener, wat de muzikanten de kans biedt om een gevoelig en creatief geheel te weven. Je krijgt het gevoel dat alles kan op dit album, en dat is ook zo. In het algemeen is de muziek zoekend, soms aarzelend, soms zelfs verlegen, zacht maar intens samenspel creërend, met als enige uitzondering het middenste nummer "Hardships", een uptempo hoge energie grote woede uitstralende vocale rap gesproken woord song. Al de andere stukken gaan uit van vrije vormgeving rond afgesproken thema's en structuur, gespeeld met een muzikale delicaatheid en nauwkeurige elegantie die nogmaals aantonen dat freejazz zoveel meer is dan lawaaierige toeterwedstrijden, en, in alle eerlijkheid, ook een stuk subtieler en emotioneel authentieker dan het gros van de mainstream jazz. De thema's in de stukken komen en verdwijnen weer, naargelang de stemming van het moment, zoals golven in een rivier. En dat is ook waar de titel naar verwijst, namelijk "de rivier die in twee richtingen vloeit" in de oorspronkelijke lokale taal, verwijzend naar de typische getijdenstroom van de Hudson. Op "Flash Of The Spirit", switcht Pleasant naar harmonica, wat voor een nooit geziene combinatie zorgt, maar het werkt, en zelfs zeer goed. In "The Terrible" spreekt de sax van Brennan in korte stoten, bijna woorden en zinnen voortbrengend, en dit op een sterk ritmische en variërende basis gelegd door Pleasant en Green. Het laatste nummer is het hoogtepunt van de CD, startend met een licht funky ritme, dat overgaat naar free bop in een iets hogere versnelling, en het leuke is dat ondanks het toenemende power spel van de ritmesectie, Brennan cool en beheerst blijft spelen, tot na een machtig drumsolo, als bij hem ook alle remmen worden losgegooid, maar niet lang en het geheel stuikt in elkaar, klaar voor één laatste ademstoot. Open en intense muziek gebracht door drie schitterende muzikanten. Aan deze CD is echt veel plezier te beleven.

For the English version, click HERE

Muziek voor depressieve buien

Rufus Cappadocia - Songs For Cello (Cappadociasongs Bmi; 2007) ****


Frank London - Invocations (Tzadik, 2000) ****


Depressief? Melancholische bui? Zin in eenzame emotionaliteit? Dan kan ik deze CD's ten zeerste aanbevelen. Wat trompettist Frank London enkele jaren geleden al deed op het Tzadik label, doet cellist Rufus Cappadocia nu op zijn eigen label : een immens treurig stukje muziek brengen, en dat een ganse CD lang, zonder enige emotionele wijziging, zonder enig moment van speelsheid en vreugde, zonder enig teken van hoop, zonder enig licht .... enkel treurnis, droefnis, gejammer, geweeklaag, machteloosheid, ingetogen somberheid, ... Het paradoxale is wel dat de muziek qua uitdrukkingskracht uitzonderlijk hoog is, uiteraard mede geholpen door de bewust volgehouden eentonigheid. De kracht ligt dus niet in de muziek zelf, zoals harmonische opbouw, ritmeveranderingen en zo, want die zijn hier dun gezaaid, wel om de melodische kracht en de expressieve kracht van het instrument. Hoewel Frank London niet solo speelt - er is meestal ook een even monotoon harmonium, of een bas te horen - gaat het in beide albums in wezen toch om één muzikant die eenzaam in het universum staat, alleen in de grote kilte, klein en onbetekenend, een nietige korrel stof tegenover het oneindige, uiteraard met spirituele en religieuze ondertoon. Beide muzikanten lenen ook ideeën uit het brede culturele arsenaal aan genres uit de wereld, joodse cantoriaanse zang bij London, maar ook de blues, de jazz, ottomaanse, midden-oosterse muziek, en beiden slagen er ook in om hun instrument maximaal te benutten : bij London langgerekte verschuivende tonen, bij Cappadocia snerpende dubbele tonen. Werkelijk knap, melodisch en expressief. Maar hou de zakdoek maar bij de hand.

Luister naar :
Frank London :
T'Kias Sofar
Ezkeroh Elokim
Tzaddik Rabbi Elozar

Rufus Cappadocia :
Prayer
Lament
Element

For the English version, click HERE

Rob Wagner Trio (Valid Records, 2007) ****

Sorry als ik weer wat te enthousiast overkom voor een nieuwe CD, maar de door mij niet gekende saxofonist Rob Wagner is werkelijk de moeite om te horen, te meer daar hij hier wordt begeleid door Hamid Drake op drums. De bas is in handen van Nobu Ozaki. Wagner en Ozaki zijn beiden van New Orleans, waar de CD is opgenomen, in de nadagen van de vernietiging door orkaan Katrina, waar verschillende van de nummers ook naar verwijzen, maar dan eerder als aanklacht tegen de lamentabele administratie en de onwil van de politiek om de koe bij de horens te vatten. De muziek dan, en opnieuw : alleen om Hamid Drake te horen drummen is deze CD al de moeite waard. Zijn spel is gevarieerd, flitsend, accuraat, perfect volgend, creatief, gevoelig, ... een meester in hart en nieren. Ozaki is eigenlijk drummer van opleiding, maar is naar bas overgeschakeld om betaald werk als muzikant te kunnen krijgen in New Orleans, en hij is prima, melodieus en ritmisch zoals het hoort, met een gevoel en inzicht die hem boven de middelmaat doen uitstijgen. Maar Wagner is de absolute ontdekking. Van bij de eerste noten van het eerste nummer "Desoparia", met Wagner op sopraan, hoor je al dat dit prima muziek wordt : midden-oosterse en klezmer-inflecties in zijn spel, dat gevarieerd en warm van toon is, en met zeer gedreven en hecht samenspel van het trio. Deze muziek swingt, heeft visie, heeft emoties, heeft structuur, zijn solo's hebben richting en focus. Het tweede nummer is trager en gevoelig, op het derde haalt Drake zijn handtrommel boven, en daar weeft Wagner een hypnotische melodie boven, opnieuw met wat oosterse toonaarden. Na deze twee ingetogen stukken, komt de vrije improvisatie wat meer naar voor, meer uptempo, met de volle kracht van de tenor er tegenaan, intens, maar zonder te vervallen in nodeloos geschreeuw. "Childhood Memory" brengt een kinderliedje dat wat updating krijgt, en als basis dient voor een lange improvisatie. De CD eindigt met opnieuw een nummer met Drake of frame drum, en tot slot een song met vaste melodische structuur.

Luister naar :
Desoparia
Shock, Awe, Sham, Shame
Freedumb (Aren't You Glad You Can Vote In America)

For the English version, click HERE

Twee recensies : Daniel Carter & Federico Ughi - Mountain Path + Daniel Carter & Matt Lavelle Live

Het leuke van muziek is dat eenmaal je één of meerdere instrumenten technisch voldoende beheerst, het bijna is of je een andere taal machtig bent die je in staat stelt om gevoelens uit te drukken, en ook om zelfs gesprekken te hebben met anderen die dezelfde taal begrijpen. En dat laatste is wat zo ongeveer gebeurt op twee nieuwe CD's van Daniel Carter.

Daniel Carter & Federico Ughi - Mountain Path (577 Records, 2007) ****

In het eerste album, "Mountain Path", verandert Carter ongeveer per nummer van instrument, in deze volgorde : piano, fluit, trompet, tenor sax, clarinet, alto sax. Federico Ughi beperkt zich tot drums, en hoe! Dit is het eerste album dat beiden samen maken sinds "Astonishment" zes jaar geleden verscheen. De muziek is volledig geïmproviseerd, open en melodieus, en beide muzikanten interageren op een zeer subtiele, direct en zachte manier. En hoewel de muziek varieert van rustig en ingetogen tot hoog energetisch, is de algemene toon er één van creatieve spirititualiteit. Het feit dat deze improvisaties door slechts twee muzikanten wordt gebracht, maakt het geheel enkel toegankelijker. Ze zouden in elk geval niet nog eens zes jaar mogen wachten tot hun volgende CD. Prima stuk muziek.

Luister naar Folkwaves




Daniel Carter & Matt Lavelle - Live At Tower Records (Atnimara Records, 2007) ****

Dezelfde conversationele aanpak is zelfs meer aanwezig op deze CD omdat beiden muzikanten elkaar met melodische instrumenten toespreken. Matt Lavelle speelt trompet en basclarinet, zoals gewoonlijk, maar hier speelt hij ook piano, pocket trumpet en bugel. Matt Lavelle beschrijft de methode van Daniel Carter als "geen leider en totale vrijheid", en hoewel dat in vele gevallen het beste recept is voor absolute chaos, leidt die op deze CD tot de creatie van zeer intense en intimistische momenten, elegant en creatief, in de typisch stijl van Carters andere albums, met diepgang en gevoel. Ook een sterke CD!

Luister naar sound samples

Beide CD's kunnen worden beluisterd en gedownload via PayPlay.

For the English version, click HERE

Andrzej Przybielski/Marcin Oles/Brat Oles - Abstract (Not Two, 2005) ****

Altijd op zoek naar nieuwe trompet trio's, heb ik deze knappe CD op de kop kunnen tikken, met Andrzej Przybielski op trompet, Marcin Oles op bas en Bartlomiej Oles op drums. En dit is muziek zoals ik ze graag hoor : sober, creatief, muzikaal, abstract (!) zonder de melodie te verliezen, improvisatie maar wel gestructureerd. Over de broertjes Oles kan ik niet genoeg goeds zeggen, en dat heb ik bij vorige gelegenheden al gedaan, maar Przybielski mag er ook wezen. Hij houdt zijn tonen kort, krachtig, afgemeten en ritmisch, met een klank alsof hij in de kamer speelt, bijna het omgekeerde van wat zijn landgenoot Tomasz Stanko met het instrument doet. De meeste nummers beginnen met enkele instructies van de trompettist in het Pools, die ik jammer genoeg niet begrijp, maar volgens de broers Oles is dit een onderdeel van zijn methode : zo ruw mogelijk creëren, zonder voorbereiding of duidelijke afspraken, maar enkele rake instructies bij het begin zetten de muziek op gang. Niet veel zeveren, spelen maar. Daarom is bij de opname het aantal micro's ook beperkt tot drie : één voor elk instrument (Jack DeJohnette zou het moeten horen : hij gebruikt er vijf maal zoveel voor zijn drums alleen!). De opname heeft daardoor een zeer direct, intimistisch effect, die perfect aansluit bij de composities, die veel ruimte laten, maar ook warmte en spankracht, inclusief een korte ode aan Don Cherry op het nummer "Cherry", daarin bouwend op Ornette Colemans "Focus On Sanity". En de manier waarop de broers Oles de soms onvoorspelbare Przybielski aanvullen, zowel ritmisch, melodisch als qua toon is bewonderenswaardig. Mooi. De moeite waard.

Luister naar Ballada

For the English version, click HERE

Mike Pride - Scrambler (Not Two, 2006) ****

Het duurt ongeveer vijf minuten in het eerste nummer voor de drums van Mike Pride een expliciet ritme beginnen te spelen, maar in de tussentijd heeft de band, met Tony Malaby op sax, William Parker op bas en Charlie Looker op gitaar, een sound gecreëerd die zowel vreemd als boeiend is, en worden we er meteen op gewezen dat dit een CD van een drummer is, en inderdaad, Mike Pride is met een breedslaande intensiteit meer dan prominent aanwezig op het voorplan, samen met Malaby's krachtige sax. Het album verschuift een klein beetje op het tweede nummer, als Malaby de teugels iets sterker in handen neemt, en de rest van de band perfect volgt, opnieuw een absolute intensiteit bouwend door krachtig de hoogste tonen van zijn sax op te zoeken, met terecht applaus van het publiek. Mike Pride is een jonge Amerikaanse drummer, die energiek en creatief speelt, en die ondanks zijn jeugdige leeftijd al met gevestigde waarden als Anthony Braxton heeft gespeeld. Charlie Looker is ook een leerling van Braxton en is eveneens actief in avant, jazz en rock/punk bands. Hoewel Parker en Looker uitstekende muzikanten zijn, worden ze op dit album toch meer in een ondersteunende rol gedwongen, en voorzien ze de muziek van de nodige ruggegraat en eenheid, accenten gevend waar nodig. Maar Pride en Malaby zijn absoluut wild op deze CD, vaak totaal ongeremd, spelend alsof hun leven ervan af hing. Het is slechts na ongeveer een half uur, in voorbereiding van het slot van het tweede nummer, dat mede onder invloed van Parker, melodie en zelfs enige tederheid uit het geweld te voorschijn komen, als een logische brug naar het derde nummer, dat opeenvolgend door Looker en Parker wordt opgebouwd als een zacht, abstract nummer. Malaby pikt in met trage, bijna microtonale frasering, terwijl Pride ondertussen voor twee op zijn drums aan het meppen is, de band en vooral de sax opjagend naar de hoogste versnelling en ruwe expressieve kracht, wat wel in contrast staat met de titel "A Prayer For Peace". De CD eindigt met een nummer van opnieuw ongeveer een half uur dat opnieuw traag begint en evolueert naar een bizar cacofonische bop, eerst aarzelend, dan vaart krijgt en ontploft, maar het langste stuk is eerder introspectief, en de muzikanten cirkelen om elkaar heen, nieuwe tonen creërend, in duo of trio, zonder dat de eerder opgebouwde intensiteit verloren gaat. Kortom, deze band combineert het wild enthousiasme van twee jonge muzikanten, ongeduldig om hun vakmanschap en ideeën te tonen, met de rijpe muzikale kracht van twee muzikanten van wereldniveau. Energie en inventiviteit, ideeën en emoties, kracht en subtiliteit, intensiteit en samenspel, je vindt ze allemaal op dit album, en met karrevrachten.

Listen to A Cry For Unity

For the English version, click HERE

Louie Belogenis/Charles Downs/Joe Morris - The Flow (Ayler, 2007) ***

Hoewel de opnamen van dit sax trio dateren van 2004, zijn ze nu pas bij Ayler Records uitgebracht (waar ze kunnen worden gedownload). Het is een live-optreden van drie kwartier, bestaande uit één lange improvisatie, en nog een kort stukje van 2 minuten eraan toegevoegd. Belogenis is een saxofonist in de traditie van de latere Coltrane, zeer expansief, met duidelijke spirituele aspiraties, bij momenten zeer melodieus, soms zeer intens overblazend, maar met ideeën. De prima ritmesectie van Morris en Downs ondersteunt het geheel, vaak sterk ritmisch, een hecht geheel vormend hoewel dit niet de normale begeleiders zijn van Belogenis, die vooral samenspeelt en CD's heeft uitgebracht met drummer Rashied Ali, met saxofonisten Daniel Carter of Tony Malaby, of nog in het Exuberance kwartet met Roy Campbell (ook bij Ayler te krijgen en een aanrader). Het is in elk geval leuk om hem nu ook eens in de leidende rol te horen. Een knap optreden, met veel variatie en leuk voor wie houdt van lange verhalen.


For the English version, click HERE

Dupon T - Spider's Dance (Ultrabolic, 2007) ***

Een leuke CD van de Franse bassist Hubert Dupont, die zijn vaste trio, met Yvan Robilliard op piano en Chander Sardjoe op drums uitbreidt met Rudresh Mahanthappa op alto sax. Het is duidelijk dat de vrij unieke frasering van Mahanthappa het album sterk kleurt, maar toch is het niet te vergelijken met zijn eigen werk of dat met Vijay Iyer. Hubert Dupont is veel lichter van toon in zijn composities, grijpt gemakkelijker terug naar klassiekere jazz-vormen en ritmes, maar gaat zeker geen moeilijkheden uit de weg, integendeel zelfs. Toegankelijk maar toch creatief, strakke composities maar toch open. Dupont zelf brengt zijn bas zelden op de voorgrond, met uitzondering van enkele intro's op arco : dit is duidelijk een project waar de muziek centraal staat, en waar de vier muzikanten tegelijk iets opbouwen rond Duponts muziek. Met een elegant en verfrissend resultaat. Duidelijk iemand om te volgen.

Luister naar :

Spiders
Mais Presque
Irid
Moundélé

Het album kan worden gedownload via www.emusic.com.

For the English version, click HERE

Joe McPhee, Peter Brötzmann, Kent Kessler, Michael Zerang - Guts (Okka Disk, 2007) ***½

Op 6 november 2006 pleegde geluidstechnicus Malachi Ritscher zelfmoord door zichzelf in Chicago op straat in brand te steken, uit protest tegen de oorlog in Irak en tegen "the mayhem and turmoil caused by my country". Deze CD is aan hem opgedragen door vier muzikanten die hem goed kenden. De muziek zelf was een jaar eerder nog door hemzelf opgenomen. Na een intro van Zerangs drums, breken de poorten van de hel open, als Brötzmann en McPhee samen hun longen eruit blazen, met Kesslers bas die een stevige dreun in de achtergrond blijft geven, en niet echt verrassend, maar Brötzmanns klank is verschrikkelijk hard, maar als drums en bas plots stoppen, ergens in het midden van het eerste nummer, valt hij stil in een rustige improvisatie en McPhee vult hem dan aan en beiden spelen trage, langgerekte klagende tonen, en ze vinden elkaar perfect, zacht en mooi spelend, elkaar echoënd, of tesamen of in contrapunt, om dan plots een bluesy rif te starten, als signaal voor de ritmesectie om de motor terug in hoogste versnelling te gooien.

Het tweede stuk begint met klankverkenningen door Kesslers arco bas, met fijne dunne abrupte klankdraden van de blazers, die evolueren naar lange huilende monotone lijnen, die de spanning opbouwen, en Zerang blijft subtiel tikkend de kracht opdrijven, tot de muziek openbarst door zaktrompet en tarogato die door elkaar schreeuwen, om pas na ongeveer 15 minuten tot rust te komen voor een traag duo van beide blazers, McPhee bluesy en melodieus, Brötzmann als een razende dissonant tekeer gaand. Dit wordt gevolgd door een ritmisch duo van bas en drums, voldoende tijd voor de blazers om van instrument te veranderen en het gevecht tussen tenor en alto aan te gaan, die toch ergens vrede vinden, en naar het eind toe zelfs mooi samenspelen, unisono en berustend. En zoals gewoonlijk, roept hun muziek een breed gamma aan gevoelens op, van woede, frustratie, razernij, verrassing zelfs, maar ook droefnis en respect, en dat alles in een heel diepe en directe manier. Als de muzikanten hadden gezegd dat ze deze muziek na Ritschers dood hadden opgenomen met hem in gedachten, dan was dat geloofwaardig overgekomen. Maar ook nu, is dit in elk geval een waardig eerbetoon voor de man.

For the English version, click HERE

Midden-Oosterse Wereldjazz

Het Middellandse-Zeegebied is de bakermat van alles wat met fusie en wederzijdse beïnvloeding te maken heeft, de plaats waar de grote culturen van de hele wereld samenkwamen, met uitzondering van de oorspronkelijke bewoners van Amerika. En uiteraard zou ook de jazz er ook aanspoelen, de zwoele en emotionele klanken opslorpend van de Arabische, Perzische, Ottomaanse muziek. In die tussenzone is ook onwaarachtig veel kitsch te vinden, veel ervan is verwesterst voor night-club omgeving met buikdanstoestanden, of elektronica, of een nog ergere mix.

In mijn lijst van aanbevelenswaardige albums waar de integratie knap is gebeurd, kan ik volgende muzikanten aanraden.

Perzisch

Hafez Modirzadeh - People's Blues - Iraanse saxofonist die met People's Blues een schitterend jazz album brengt, met zeer sterke invloeden van de Perzische klassieke muziek in zowel toonaarden als ritmes. Dit album is gebracht ter nagedachtenis aan de Koerdische slachtoffers van de eerste golfoorloog. Zeer sterk en ten onrechte ongekend. Tracks kunnen worden beluisterd op zijn site (het duurt wel even voor die opent, geduld dus!).

Arabisch

Ahmed Abdul Malik - Jazz Sahara, Jazz Sounds Of Africa - Eén van de eersten die begin jaren '60 jazz en Noord-Afrikaanse muziek vermengde. Abdul Malik speelt zelf bas en "oud". Luister naar Isma'a.

Maurice El Medioni - Café Oran. El Medioni is een joodse Algerijn die pianist was in nachtclubs in Oran en Algiers in de jaren '60 en '70. Vreemde mix, maar wel zeer leuk en lekker authentiek. Luister naar Moel Medio.

Rabih Abou-Khalil - The Cactus Of Knowledge, The Sultan's Picnic, en vele andere. Rabih Abou-Khalil brengt een onwaarschijnlijk wervelende, soms grappige en vaak emotionele echte integratie van jazz en Arabische muziek, van een moeilijk te vatten ritmische complexiteit. Bijna al zijn albums zijn de moeite. Luister naar Lamentation en zie ook video hieronder van "Ma Muse s'amuse".

Gilad Atzmon - Exile - Israëlische muzikant met zeer sterk engagement voor vrede in het Midden-Oosten, en hij speelt voornamelijk jazz met Arabische invloeden. Exile is volgens mij zijn beste, met absoluut schitterende momenten. Zijn laatste "Musik" is best te mijden (hij wil té veel, en creëert hierdoor een pretentieuze toestand). Luister naar Al Quds.

Anouar Brahem - Thimar - De Tunesiër Anouar Brahem is de meester van de mooie melodie, de knappe arrangementen en de technische virtuositeit op de oud. Zijn CD's met enkel Arabische instrumenten vind ik de beste, maar de meer jazz-gerichte met John Surman of Jan Garbarek zijn sterke aanraders. Luister naar sound samples

Sami Moukaddem - The Crest Of A Wave. Iers-Libanese gitarist. Leuke integratie van jazz met Arabische muziek, is duidelijk bij Rabih Abou-Khalil ideeën gaan halen. Luister naar March Of The Lemmings, hoewel er ook heel wat rustiger stukken op de CD staan.

Fayçal Salhi - Timgad - Frans-Algerijnse gitarist en oud-speler, dit met Timgad een prachtig synthese-album heeft gemaakt. Luister naar Entre Deux Mondes

Wajdi Cherif -Phrygian Istikhbar - Tunesische pianist die ook een prachtige integratie van genres tot stand brengt. Kent zijn jazz zeer goed. Luister naar Voyage.

En dan is er natuurlijk ook nog de Belgische pianiste Nathalie Loriers, die ook invloeden van rond de Middellandse Zee in haar muziek verwerkt. Luister naar
L'Auberge Des Femmes, en zie ook bespreking van L'Arbre Pleure op deze blog.

... en dan twee meer fusion-georiënteerde CD's:

Dhafer Youssef - Malak - Tunesisch power-zanger en oud-speler, brengt Arabische fusion, met jazz-instrumentatie, en bij momenten echt sterke muziek. Ondanks zijn krachtige zang, is die zeer gevoelig en precies. Malak vind ik zijn beste, met o.a. Markus Stockhausen en Nguyen Le. Luister naar A Kind Of Love

Jonas Hellborg - Aram Of The Two Rivers - Zweedse superbassist brengt acoestische fusie van fusion met wereldjazz met Syrische muzikanten op viool, ney en percussie. Luister naar Salah Al Din

Turks

Kudsi Erguner - Ottomania - Kudsi Erguner is één van de beste ney-spelers (Turkse fluit) in de sufi traditie. Speelt meestal traditioneel, maar op Ottomania wordt hij bijgestaan door enkele top-jazzmuzikanten uit Europa en de US. Luister naar Semai

Okay Temiz - Istanbul da Eylül - Temiz is een meesterpercussionist die met vele jazz-muzikanten, onder wie ook Don Cherry, heeft gespeeld. Istanbul da Eylül is uitzonderlijk sterk, met Sylvain Kassap en Lennart Aberg op sax. Maar er is nog veel goeds te vinden in zijn discografie.

Barana & Co - Live At The Music Meeting - Nederlands-Turks ensemble met o.a. Behsat Üvez op zang, Ernst Reijseger op cello, Steven Kamperman op clarinet. Zeer mooie CD. Luister naar Halai

Alain Blesing - Yörük - Prachtig album van deze Franse gitarist met het Senem Diyici kwartet.

Natuurlijk is er ook nog Don Cherry, met onder andere Live In Ankara, waar hij traditionele Turkse muziek, samen met een Turks ensemble, op zijn eigen manier omzet naar jazz.

Armeens

George Mgrdichian - One Man's Passion - Schitterend album van deze Armeense oud-speler, met Souren Baronian op sopraan saxofoon.
Luister hier naar een sound sample

David Yengibarjan - Pandoukht - Armeens accordeonist die hier met Frank London op trompet en een Hongaarse band een stukje prima muziek brengt. Gaat al meer in de richting Oost-Europese en balkanmuziek. Luister naar Ouverture

Kijk naar videoclip van Rabih Abou-Khalil en band met "Ma Muse s'Amuse" :

For the English version, click HERE

Oluyemi Thomas - Nigeria (Not Two, 2006) ***½

Door knappe recente uitgaven op het Poolse Not Two label, ben ik wat verder gaan zoeken in hun catalogus en dit album tegengekomen, geleid door Oluyemi Thomas op basclarinet en musette, met Ken Thomas op piano en synthesizer, Eugene Wilson IV op fretloze elektrische bas en Howard Byrdsong op drums. En dit album is uitzonderlijk, al was het maar omdat je zelden in een freejazz outing ook synthesizer en fretloze bas hoort. Akkoord, David S. Ware heeft wat oefeningen in die richting gedaan en Joe McPhee ook, maar hier is het gebruik ervan nog anders, minder opdringerig, functioneler. Het hele album is een soort suite, zonder pauze tussen de nummers, en ze biedt mede daardoor een zeer sterke muzikale eenheid, en een ongelooflijk ruwe poëtische kracht. Van bij het begin zijn de vier muzikanten goed op dreef, geleid door drums en piano, en het klaaglijk geschrei van de basclarinet daar bovenuit, evoluerend naar een ongelooflijke intensiteit die dan kalmeert en zachter wordt door de tonen van de synthesizer, die op verschillende plekken op het album de leegtes opvult, gek genoeg voor warmte zorgt. Het hele album is opgebouwd door twee lange stukken aan elk uiterste, met daar tussenin, een aantal kortere stukken, telkens opgevuld door één instrument : een drumsolo, een bijna lieflijk dansend pianosolo, een bassolo, een clarinet solo. Het laatste nummer "The Other Side Of Self", gaat voort in de rustige trant van de solostukjes, maar dat duurt niet lang, want de intensiteit, de tegenritmes en de schrille klanken van de musette en clarinet scheuren elke kalmte aan flarden, maar toch eindigend in een soort berustend spel van piano en drums. Thomas is geen absolute topclarinettist, maar hij is wel zeer expressief, net als zijn muziek. Ruwe poëtische kracht, ik heb er geen andere woorden voor.

Luister naar Recreated By Fire

For the English version, click HERE

Indiase wereldjazz

Jazz en Oosterse muziek hebben al decennia-lang wederzijdse invloeden gehad. Don Cherry heeft cursussen "karnatische zang" gevolgd in India, Coltrane integreerde de lange raga-structuur in zijn latere muziek, en recent nog François Carrier in zijn dubbel-CD Happening. Anderzijds zijn er veel Indische muzikanten die mee het gezicht van de jazz van vandaag bepalen, zoals Vijay Iyer en Rudresh Mahanthappa.

Zoals "Rootsworld" het uitlegt : "The late Don Cherry, the trumpet player who performed with saxophonist Ornette Coleman's "harmolodic" bands, explained that the symbiosis between Hindustani music and jazz comes from the fact that to a greater extent than having notes, Indian music has tones - 36 of them to an octave, so that there is a greater potential for playing "between the notes" and creating what is called free jazz.

However, unlike American jazz, or other western music, Indian music is built around the rag or melody, which the individual artist clothes and makes new with improvisation and variation each time the melody is performed. On the liner notes of his album, Ravi Shankar Plays Three Classical Ragas in 1956, the artist explained the very minor role of harmony, saying, "Indian music is modal by nature, and though harmony may be present in its simplest form, it is inherent, rather than deliberate. For the better and finer enjoyment of Indian music, Western audiences should forget about harmony and counterpoint or the mixed tone colors which may be considered the prime essentials of a symphonic or similar work, and relax rather in the rich melody and rhythm, and with the exquisitely subtle inflections through which the atmosphere of a Raga is built up."

In de meer oprechte mix van de integratie van beide muzikale tradities, kan ik de volgende aanraden, een beetje naar ieders smaak.

• Azopa - Makahia - Een prachtig Hongaars/Frans/Oostenrijks improv album met viool, bas en percussie (Zoltan Lantos, Patrice Héral, Achim Tang) - zie cover hierboven. Luister naar Daksha.
  

• Ravish Momin - percussionist die meer in de avant-garde sfeer zit. Heeft enkele zeer mooie CD's uitgebracht. Zie bespreking van Miren (A Longing) , zijn laatste CD.

• Rajesh Metha - deze trompettist brengt ook zeer avant-garde vrije improvisatie met zeer sterke, vooral zuid-Indische invloeden. Afwisselend prachtig en irritant.
  

• Natraj - Meet Me Anywhere, Deccan Dance. Improv Indische jazz met Phil Scarff, Mat Maneri, Jerry Leake, en andere : prachtige en ritmisch complexe muziek. Luister naar Footwear

• Kamala - Indian Song Book - een Zwitserse groep met sax/clarinet, piano, bas en drums die zeer melodieuze jazz brengt : luister naar Oru Mandiram

• Jonas Hellborg - Kali's Son - Zweedse superbassist brengt fusion-achtige Indiase muziek, met elektrische sitar en percussie : onwezenlijk en een totaal eigen genre. Luister naar Kali's Son

• Shakti - Saturday Night In Bombay - Volgens mij één van de beste Shakti albums - dit is geen fusion, wel jazz-beïnvloede Indische muziek. Luister naar Bell'Alla

• Jan Garbarek - Ragas and Sagas - Garbarek brengt zijn ijskoude Noorse klank in lijn met de warmte van de Indische muziek, en door hun wijdsheid vinden ze elkaar prachtig. Luister naar Raga 1.
  

• L. Shankar - Vision -Deze muziek is gewoon anders. Zeer sterke muziek. Shankar op zijn 10-snarige stereofonische dubbele viool, Garbarek op sax en Palle Mikkelborg op trompet. Luister naar All For You.
  

• Mukta - Dancing On One's Hands - Frans/Duits/Indisch ensemble, iets meliger en toegankelijker, maar bij momenten wel leuke sound. Luister naar Shady Side
  

En dan zijn er natuurlijk de Indische jazz-muzikanten die hun muzikale achtergrond laten doorschemeren bij momenten, maar toch vooral jazz spelen.

• Rudresh Mahanthappa - Black Water, Codebook - Indische saxofonist die met pianist Iyer al een reeks prachtige albums heeft uitgebracht.
• Vijay Iyer - Blood Sutra, Raw Materials, Reimagining - Indische pianist die met saxofonist Mahanthappa al een reeks prachtige albums heeft uitgebracht.
• Rez Abbasi - Snake Charmer - Abbasi is een sterk gitarist, die ook zijn eigen sitar-gitaar heeft laten maken. Snake Charmer is nog OK, maar mocht hij nog wat meer eenvoud nastreven, zijn muziek zou echt sterk zijn.
• Trilok Gurtu - meesterpercussionist, die meer fusion geïnspireerde muziek maakt. Heeft wat last met de juiste stijl te vinden.

Dus, er vinden leuke dingen plaats in die kruisbestuiving van verschillende culturen. Het klinkt niet altijd geslaagd of smaakvol, maar er wordt gezocht naar nieuwe uitdrukkingsvormen die soms wel zeer succesvol zijn. Ik hoop dat bovenstaande al een richting kunnen aangeven.

For the English version, click HERE

Joe Morris - Rebus (Clean Feed, 2007) **½

Deze nieuwe van Joe Morris, Ken Vandermark en Luther Gray leek veelbelovend, maar na verschillende keren beluisteren, moet ik toegeven dat ik er niet veel van snap. Er wordt hard gespeeld, zeer hard, zeer atonaal en zonder enige toegeving, maar ik ben niet heel zeker wat ze hier willen bereiken of waar ze naartoe willen met deze muziek. Nu, Joe Morris is natuurlijk een nogal speciale gitarist, zijn stijl is op zijn minst merkwaardig te noemen : hij speelt bijna alleen razendsnelle noten zonder samenhang, zo lijkt het wel, priegelend, sputterend, stotterend. Op één van zijn betere albums "Beautiful Existence" gaat hij natuurlijk ook zo tewerk, maar daar staan dan ook heerlijke nummers op zoals "King Cobra". Vandermark is natuurlijk sterk genoeg om in deze context mee te spelen, zijn vakmanschap op tenor te gebruiken om in dezelfde stijl op te gaan, en ook Luther Gray op drums is sterk. Maar sterke muzikanten zijn een noodzakelijke voorwaarde voor sterke muziek, maar geen voldoende, wordt hier nog maar eens bewezen.

Te downloaden op emusic.com

For the English version, click HERE

Adam Pieronczyk Trio - Live In Berlin (Meta Records, 2007) ****

Ik heb bij eerdere recensies al de loftrompet gestoken over de Poolse saxofonist Adam Pierconczyk, en nu zal ik het opnieuw doen, bij zijn nieuwe "Live In Berlin", met Ed Schuller op bas en Krzystof Dziedzic op drums. Het optreden zelf dateert van 2005, voor een duidelijk zeer beperkt, maar wel geïnteresseerd en aandachtig publiek. Drie van de zeven nummers komen van zijn recent album "Busem Po Sao Paulo", het laatste van "Few Minutes In The Space". Pieronczyk speelt zeer melodisch en creatief, met een zeer toegankelijke en warme toon, en de melodieën van zijn nummers zijn echt mooi, simpel en mooi. Het beperkt publiek zorgt voor een zeer intieme sfeer en die wordt ook door de nummers en de minimale bezetting nog verder versterkt, het is alsof je erbij zit. Ed Schullers lyrisch basspel past perfect bij Pieronczyk en het drumwerk van Dziedzic mag er ook zijn : subtiel en klokvast. Samen brengen ze lange maar boeiende muzikale verkenningen, met leuk samenspel en met bezieling. Vaak bij het beluisteren dacht ik "dit is waar het bij jazz allemaal om draait". Dus : aanrader.

Luister naar Sound Samples

For the English version, click HERE